Güneş Enerjisi Evsel Sistemler incelendiğinde iki farklı model karşımıza çıkar ve bu sayfada sizlere bu iki farklı modelin çalışma prensipleri ve nelere dikkat etmeniz gerektiğini açıklayacağız. Bu iki modelin en büyük farkı ise birinin elektrik olan yerler için uygun olduğu diğerinin ise elektrik olmayan yer için uygun olduğudur. Bunlardan ilki Elektrik olmayan yerler için Off-Grid Evsel sistemler, diğeri ise On-Grid Evsel sistemlerdir.
Güneş Enerji Off-Grid Evsel Sistemler
Güneş Enerjisi Evsel Sistemler içerisinde ilk başlığımız Off-Grid Evsel sistemlerdir. Genel kullanım olarak elektrik olmayan yerler için uygun olan bu sistemler akülü sistemler olarak geçmektedir. Öncelikle sistem içeriğindeki malzemelerden bahsedelim, daha sonra neden elektrik olmayan yerlerde kullanılması gerektiğinden bahsedeceğiz.
Off-Grid Güneş Enerjisi Evsel Sistemler de Güneş Paneli, Inverter ve Solar Akü ana malzemeler olarak kullanılmaktadır. En çok sorulardan birisi Akü mutlaka kullanılmalı mıdır ? Evet akü mutlaka kullanmak gerekmektedir. Bu gerekliliği aşağıdaki başlıktan ayrıntıları ile bulabilirsiniz. Akü dışında diğer ana malzemelerden biri olan Güneş Paneli elektriği üreten ve aslında önem verilmesi gereken en önemli ekipmandır. Güneş Panelleri mutlaka yaz-kış güneşi tam olarak alabilecek şekilde konumlandırılmalı ve kış aylarında kullanmak istiyorsanız mutlaka ihtiyacınızdan 1-2 adet fazla almanızı tavsiye ederiz. Paneller ile ilgili tüm tavsiye ve teknik detayları aşağıdaki Panel seçimi ve kullanımı başlığında anlatacağız.
Diğer bir önemli ekipman ise inverter olarak belirtmekteyiz. Inverter sistemimizin kalbidir ve tüm dönüştürme ve bize elektrik aktarma konusu inverter ile gerçekleştirilir. DC akım üretilir ve depolanır. İhtiyacımız olan AC akım inverter vasıtası ile elde edilir. Eğer seçtiğiniz inverter modelinin içerisinde solar şarj regülatörü yok ise ayrı bir şarj regülatörü almalısınız. Aşağıda Solar inverter ve Solar şarj regülatörü ile ilgili farklı başlıklarda açıklamalar yapacağız.
Off-Grid Evsel Sistemler Solar Akü Kullanımı
Yukarıda bahsettiğimiz gibi Off-Grid Güneş Enerjisi Evsel Sistemler de mutlaka akü olmalıdır. Çünkü gündüz ürettiğiniz elektriği gece kullanmak için bu şarttır. Gündüz Güneş Panelleri üretim yapar ve deponuz olan akülere aktarır. Bu sayede akşam Güneş Panelleri üretim yapmadığında Aküler vasıtası ile evdeki tüm ihtiyaçlarınızı karşılayabilirsiniz. Ayrıca akü düzenleyici görevini de görmektedir. Bu konuya örnek vermek gerekirse 1000 watt/saat üretiminiz olan sistemde genel olarak 500 watt tüketiyor olabilirsiniz fakat ihtiyaç durumuna göre 1500 watt/saat ihtiyacınızda olabilir. Bu gibi durumlarda panelden eksik kalan kısım ise akülerden alınarak tamamlanmaktadır. Yani 1000 watt panelden ve 500 watt aküden şeklinde ihtiyacınızı karşılayacaksınız. Bu gibi durumlarda gündüz de akülerinizden faydalanmış ve kullanmış olursunuz.
Solar Akü kullanmaktaki diğer bir amaç, aslında esas amaç Güneş Panelleri üretimi bitirdiği akşam saatleridir. Akşam olduktan sonra artık elinizdeki tek enerji kaynağı akülerdir. Bu sebeple gündüz olabildiği kadar elektriği depolamanız gerekmektedir. Solar sisteminiz için akü seçerken ihtiyacınızın ne kadar olduğu ve max. ne kadar olabileceğini göz önüne almalısınız. Bunlara ek olarak sistem oluşabilecek kayıplar, soğuk havalarda akü verimlerinin düşmesi gibi durumları göz önünde bulundurmalısınız. Aşağıda liste halinde size akünüzü nasıl kullanmalısınız ve nelere dikkat etmelisiniz anlatmaya çalışacağız.
- Solar Aküler Max. performans için oda sıcaklığı yani 25 derecede muhafaza edilmelidir.
- Soğuk ortamda kalan Akü kapasitesi %60 seviyelerine kadar düşmektedir.
- Akü şarj etme voltajınız akü datasheet dosyasında mevcuttur. Belirtilen Voltaj ile şarj etmelisiniz.
- Akü Şarj kesme voltajına dikkat etmelisiniz. Aksi takdirde akünüz fazla deşarj olup çökebilir.
- Akünüzün sağlıklı şarj olma akım kapasitesi vardır. Kapasitesinin Max. %20 si ile şarj etmelisiniz.
- Akünüzden tam kapasite enerji alabilmek için Kapasitesinin max. %10 u kadar akım çekmelisiniz.
- Akü türüne uygun şarj cihazı ile şarj etmelisiniz. Ör. Jel aküler, jel akü şarj etmek için uygun Regülatör ile şarj edilmeli.
- Mümkün olduğu kadar her şarjda %100 doldurmaya özen gösteriniz. Akünüzün ömrünü uzatır.
- Ani Yüklenmeler şeklinde kullanımınız varsa akü sayısını arttırmalı yada size uygun olan “Kuru Akü” modelini kullanmalısınız.
- Aküler arasında ve akü – inverter arasındaki kablo kesitini yüksek tutmalısınız. Aksi durumda Şarj ve Deşarjda verim kaybı yaşanır.
Off-Grid Evsel Sistemler Güneş Paneli Kullanımı
Güneş Enerjisi Evsel Sistemler değerlendirmemizde en önemli ana ekipman olan Güneş Paneli üretimin kaynağıdır. Güneş Paneli kaliteniz ne kadar yüksek, Güneş Paneli Sayısı ne kadar fazla ve Güneş Paneli verimliliğiniz ne kadar yüksek ise o kadar üretiminiz fazla olur. Şimdi Güneş Panellerini nasıl kullanmanız gerektiğine değinelim. Güneş Panellerini ülkemizde mutlaka güneye bakacak şekilde kurmalısınız. Ülkemiz Kuzey yarım kürede 36-42 enlemleri arasında bulunduğu için Güneş ışınlarını daima güney yönünden tam alabilirsiniz. Güneş Panellerini Batıya yada Doğuya çevirmek günün ancak yarısında faydalanmak olacaktır. Doğuya bakan güneş paneli öğleden sonra güneş alamazken, Batıya bakan güneş paneli öğlene kadar güneş alamaz. Bu sebeple Güneye döndürülmelidir.
Diğer Bir önemli nokta ise Güneş panelleri kaç derece eğim ile kurulmalıdır ? Aslında en çok merak edilen konu budur ve bu konuda birçok yorum vardır. Sizlere objektif bilgiler ile açıklamaya çalışacağız. Resimde Ülkemize yaz ve kış aylarında güneşin düşme açısı gösterilmektedir. Yaz aylarında 73 derece açı yaparken kış aylarında 26 derece yapmaktadır. Bu Bilgilerden yola çıkarsak Güneş Panellerimizi max. verim için yaz aylarında 17 derece eğimle, kış aylarında ise 64 derece eğimli yerleştirmeliyiz. Böylece Güneşin Güneş Panellerimize dik açı ile vurmasını sağlar ve maximum verim elde ederiz. Peki Mevsime göre nasıl açı verebiliriz ? Yada açı verebilir miyiz ? Öncelikle Oynar ayaklı bir sistem kurulursa açısında oynama yapılabilir ama ülkemizde maliyetler sebebi ile bir çok Güneş Enerji Sistemi Sabit panel ayakları ile kurulmaktadır.
Bu sebeple Yaz kış ortalamasını bulmak bizim için en mantıklısı olacaktır. Yaz aylarında olması gereken 17 derece ve kış aylarında olması gereken 64 dereceyi toplayıp ikiye böldüğümüzde takribi bulduğumuz 40 derece ülkemizdeki en ideal Güneş Paneli yerleştirme açısıdır.
- Güneş Paneli Hücre Verimliliğine Dikkat edilmeli en üst olanı seçilmelidir.
- Kullanılacak sisteme göre 12 volt ve 24 volt panel seçimi yapmalısınız Max. Enerji üretimi için.
- Off-Grid Sistemlerde Güneş Paneli Voltajı akü voltajına Regüle edileceği için Üretilecek Akım değerine dikkat ediniz.
- Güneş Paneli Markasına ve marka geçmişine dikkat ediniz. 10 yıl garanti veren firma kaç yıldır Faaliyet göstermekte ?
- Güneş Paneli Cam kalınlığına ve hücre dizilimine dikkat etmelidir. Aksi durumda panel ömrünüz kısa olacaktır.
- Güneş Panelleri bağlantı aşamasında mutlaka uygun “Konnektör” Kullanılmalı ve enerji kaybı önüne geçilmelidir.
- Güneş Panelleri uygun açı ile yerleştirilmelidir. Aksi durumda Enerji üretiminiz düşecektir.
- Güneş Paneli Bağlantılarını dış ortam etkilerinden etkilenmeyecek şekilde sağlam yapılmalıdır.
- Güneş Paneli Montajında Çatı İzolasyonu iyi yapılmalı yapıya zarar verilmemelidir.
Off-Grid Evsel Sistemler Solar Inverter Kullanımı
Güneş Enerjisi Evsel Sistemler değerlendirmemizde önemli diğer ana ekipman olan Off-Grid Evsel Sistemler Solar Inverter Kullanımı ve seçme yöntemlerinden sizlere bahsedeceğiz. Öncelikle Solar Inverter nedir ? Solar Inverter Dc akımı Ac akıma dönüştüren ve aynı zamanda voltajı düzenleyen elektronik kart devresidir. Güneş Panelleri Dc akım üretir ve akülerin tamamı Dc akım depolar. Evlerimizde kullandığımız elektrik ise Ac akımdır. Bu sebeple Güneş Enerji sistemlerinde 220 volt yada 380 volt ihtiyaç var ise mutlaka Solar inverter kullanmak gerekmektedir. Herkesin ihtiyacı var demeyin çünkü sadece Dc akım ile çalışabilen tv, buzdolabı ve aydınlatma gereçleri olup sadece Dc akım ile yaşayan karavan sahipleri bulunmaktadır. / Bu bilgiyi verdikten sonra kaldığımız yerden solar inverter ayrıntılarına devam edelim;
Solar Inverter Akım türünü değiştirmenin yanında Voltaj düzenleme özelliğine de sahiptir. Yani 12 volt depolama yapan akülerimizdeki enerjiyi 220 volta dönüştürmektedir. Ayrıca bu voltajı düzenli olarak bizlere aktarabilmektedir. Bu sayede herhangi bir voltaj dalgalanması yada elektrik kesilmesi gibi bir durumla karşılaşmayız. Aynı zamanda Solar inverter bizim için en uygun frekansta enerjimizi sağlamaktadır. Solar Inverter model olarak 2 adettir. Biri “Tam Sinüs Dalga” ile üretir diğeri ise “Modifiye Sinüs Dalga” ile üretir. Bu iki dalga çeşitlerinden ülkemizdeki cihazlara en uygun dalga Tam Sinüs Dalgasıdır. Bu konu ile ilgili Off-Grid Inverter sayfamızda ayrıntılı ve uzun açıklamalarda bulunduk.
- Tamamen Elektronik Kart üzerine kurulu Solar Inverter alırken Kaliteli ürün tercih edilmelidir.
- Düşük kalite Solar Inverter kullanımı fiyat konusunda ufak avantaj sağlarken kullanım ömründe büyük dezavantaj olur.
- Elektrikli cihazlarımıza uyumlu dalga ve frekansta üretim yapan Tam Sinüs Inverter modellerini kullanmanız yararınıza olur.
- Tüm Cihazlarınızın max. saatlik kapasitesine göre Solar Inverter gücü seçiniz, hatta imkanınız var ise bir büyük modeli seçiniz.
- Kullanmak istediğiniz akü sayısını ve panel sayısını Solar Inverter voltajına göre ayarlayınız.
- Enerji kaybı yaşanmaması için Solar aküler ve Solar inverter arasındaki bağlantı kablosunu mutlaka yüksek kesitli tutunuz. Unutmayın !! Ortalama bir matkap 600 watt tüketir. 220 voltta 3 amper yaparken 12 voltta 50 amper yapar !
Off-Grid Evsel Sistemler Solar Şarj Regülatörü
Güneş Enerjisi Evsel Sistemler başlığımızda Off-Grid Evsel Sistemler Solar Şarj Regülatörü ile ilgili açıklama yapacağız. Solar Şarj Regülatörü ile ilgili sitemizde ilk defa açıklama yapacağız. Bir kaç yerde adı geçse de kapsamlı olarak değineceğiz ve MPPT Nedir ? Şarj Regülatörü seçerken nelere dikkat etmeliyiz hepsi bu başlıkta. Öncelikle Solar Şarj Regülatörü Güneş Panelinden gelen voltajı ve akımı regüle ederek aküye aktarma işlemini gerçekleştirir. Bu regüle işlemini açıklamak gerekirse, 280 watt güneş paneli ortalama 31 volt 9 amper elektrik üretimi yapar. 31 volt üreten panellerimizi, 24 volt bir akü sistemine bağladığımızda regülatör panelden gelen 31 voltu 24 volta düşürerek yani regüle ederek şarj eder. Solar Şarj Regülatörünün esas işlevi bu şekildedir.
Solar Şarj Regülatörleri Tam Sinüs Akıllı Inverter modellerinin içerisinde bulunmaktadır. Normal tam sinüs ve modifiye sinüs inverter kullanmak isterseniz solar şarj regülatörü kullanmalısınız. 3 Ah – 80 Ah arasında yaygın olarak üretilip kullanılan Solar Şarj Regülatörleri özelliğine göre 12v-24v-48v seçenekli olarak üretilmektedir. Off-Grid Sistemlerde kullanılan Solar Şarj Regülatörleri Pwm ve Mppt olarak iki başlığa ayrılır. Pwm Regülatörler verim konusunda orta düzeyde iken, profesyonel bir sistem kurmak isteyen herkes Mppt modelleri seçmektedir.
Mppt Solar Şarj Regülatörleri %98-%99 verim oranları ile güneş panelinden aldıkları enerjinin tamamına yakını akülere ileterek tam performans ile çalışırlar. Ayrıca Mppt solar şarj Regülatörleri genel anlamda 5 yıla varan garantileri ile Pwm regülatörlere göre 2-3 kat daha fazla ömüre ve sağlıklı kullanıma sahipler.
- Güneş Panelinizden Gelen Akım kapasitesine göre Solar Şarj Regülatörü seçmelisiniz. Mümkünse bir model fazlası.
- Kuracağınız sistemdeki akü voltajına uyumlu çalışıp çalışmadığına mutlaka dikkat ediniz.
- Yanma tehlikesi olan bir cihaz olduğu için en ucuzdan ziyade kaliteli olana yönelmelisiniz.
- Panelden gelen akım ve akü yüzdesi gösterme gibi özellikleri olan Regülatör alırsanız anlık takip edebilirsiniz.
- Regülatörlerin bir çoğunda gece modu vardır. Gece modu sayesinde aydınlatmalarınızı akşam otomatik başlatabilirsiniz.
- Solar Şarj Regülatörlerinin bir çoğundan 12 volt çıkış alabilir ve 5v volt çıkış yerinden telefon şarj edebilirsiniz.
- Tam verimli şekilde panellerinizi kullanmak isterseniz mutlaka Mppt modellerini seçmelisiniz.
- Solar Şarj Regülatörü ile aküler arasındaki kablo kalınlığı en az Güneş Panelleri ile Regülatör arasındaki kadar olmalıdır.
Güneş Enerji On-Grid Evsel Sistemler
Güneş Enerjisi Evsel Sistemler 10 kw çatı üstü On-grid Kurulumları ve projeleri sizlere bu başlıkta tanıtacağız. Öncelikle şunu belirtmeliyiz ki On-grid evsel sistem Güneş Enerjisi kurmak istiyorsanız mutlaka şebeke elektriğiniz ve yapı izniniz olması gerekmektedir. On-Grid sistemlerin tamamı tüketim fazlası elektriğin şebekeye gönderilmesi düzeni üzerine kuruludur. Yani Çatınıza! kuracağınız Güneş Enerjisi sisteminde öncelik sizin ihtiyacınız kadar elektriği üretmeniz, eğer ihtiyaçtan fazlası olursa fazlayı şebekeye gönderip karşılığını almanız demektir. Bu konu ile ilgili bir çok ayrıntıya değinmemiz gerekmektedir. Tüm bu ayrıntıları okumadan önce şunu bilmelisiniz. Evinize Güneş Enerjisi Kurmak istiyorsanız mutlaka Çatınıza kurmalısınız. Bahçeye, otoparka yada başka bir yere kuramazsınız. Sadece Çatınıza kurabilirsiniz.
10 kw çatı üstü Güneş Enerji sisteminden bahsedelim öncelikle. 10 kw dememizin sebebi şahıs bazında çatınıza kurabileceğiniz en yüksek güneş enerji santrali 10 Kw dır. Daha az kurabilirsiniz ama daha fazla kapasiteli bir GES kuramazsınız. Şahıs olarak değerlendirmekten kastımız aslında sayaçtır. Binada sizin adınıza 4 adet sayaçlı farklı daireler varsa her biri için 10 kw GES kurabilirsiniz çatınıza. Normal bir evin elektrik tüketimi günlük ortalama 3-8 kw dır. Faturanızdan aylık tüketiminizi ayda bulunan gün sayısına bularak bulabilirsiniz. 10 kw GES ise günlük 5 saat güneşlenme hesaplandığında günlük 50 kw elektrik üretme kapasitesine sahiptir. günlük ihtiyacınızı kullanır kalan kısmını satarak gelir elde edebilirsiniz. 10 Kw çatı üstü Güneş Enerji Santrali aylık ortalama 1000 TL değerinde elektrik üretir. Ortalama 6 yıl sürede amorti ettiğini var sayarsak ortalama bir maliyet hesabı yapabilirsiniz.
Peki 10 kw kuracak yeriniz yoksa, yada daha düşük maliyetli bir sistem kurmak istiyorsanız hangi yöntemler izlenebilir ? 5 Kw sistemde kurabilirsiniz çatınıza fakat unutmayın ki sistem küçüldükçe maliyetler artacak ve amorti süreniz uzayacaktır.
Yapılması gerekenleri ve sizin için faydalı bilgileri burada listeleyelim;
- Öncelikle On-Grid Sistemlerde Akü bulunmaz. Güneş Panellerinin ise ortalama 30 yıl ömrü vardır.
- Öz Sermaye ile yapılacak yatırımda ortalama 6 yıl içerisinde sistemi amorti edersiniz ve yıllar boyu kazanç elde edersiniz.
- Bankalar Güneş Enerjisi yatırımları için Kredi sağlamaktadır. Dilerseniz Kredi ile fatura öder gibi 8 yılda sistem sahibi olabilirsiniz.
- Sistemi Kurabilmek için mutlaka çatı alanınız olmalıdır, bahçe yada otoparka sistem kurulmasına TEDAŞ tarafından izin verilmez.
- Adınıza kayıtlı elektrik kullanımına açık sayacınız olmalı ve kurmayı planladığınız yapının imarı ve yapı izni olmalıdır.
- Ortalama olarak 80 metre kare çatı alanınız olması gerekmektedir. Size ait yada komşular tarafından feragat edilmiş olmalıdır.
- TEDAŞ ve bölge elektrik dağıtım şirketi ile ilgili işlemleri halletmek için Güneş Enerjisi Firmasına Noterden vekalet vermelisiniz.
- Ortalama 3 ay süren izin sürecinin sonunda TEDAŞ kabulu yaptıktan sonra artık elektrik satmaya resmi olarak başlarsınız.
- Satış işlemi 10 yıllık sözleşmeler halinde devam eder. Her 10 yılda bir sözleşme imzalanmalıdır. Devlet Alım garantisi vermektedir.