Solar Akü Nedir ?
Solar Akü demek Solar sistemlerde kullanılabilme özelliği olan aküler demektir. Daha da açıklamak gerekirse Güneş Enerjisi ve Rüzgar Enerjisinde üretilen elektriği depolama kapasitesine sahip ve daha sonra depolanan bu elektriği istenilen zamanda verebilen size veren Solar Akü demektir. Peki Güneş Enerjisinde ve Rüzgar Enerjisinde tüm aküleri kullanabilir miyiz ? Bu sorunun cevabı büyük ölçüde evettir. Yani Her Türlü aküyü kullanarak depolama yapabilirsiniz…
Tabii buradan devreye giren fiyat performans grafikleridir. Yenilenebilir enerji sistemlerinde off-grid sistemlerin en büyük sorunu ve maliyeti Solar aküdür. Herkesin mutlak hedefi olabildiği kadar uygun fiyatlı ve olabildiği kadar yüksek kaliteli ürünü sistemine kurmaktır. Bu sebepledir ki Akü seçimi çok çok önemlidir. Aşağıda Jel Akü, Kuru Akü, Sulu Akü ve Lithium Aküleri farklı başlıklarda inceleyecek örnekler ile konuyu daha iyi anlamanızı sağlayacağız. Ayrıca Aküler ile ilgili bahsedilen cycle sayısı, derin döngü, derin deşarj, enerji kesme voltajı ve dolma voltajlarını da başlıklar halinde inceleyeceğiz. Ayrıca aslında pek bilinmeyen ama akü kullanımı ile ilgili çok gizli birkaç bilgi vereceğiz. Bunlardan bir tanesi akülerden çekilen anlık yük değerleri ile akülerin ne kadar dayanacağı… Diğeri ise Solar Aküleri şarj ederken dikkat etmemiz gereken kurallardır.
Jel Akü
Sizlere bu yazımızda Jel Aküler ile ilgili ayrıntılı bilgiler vermeye çalışacağız. Tabii jel akü ile ilgili bilmeniz gerekenler o kadar fazla ki bu sayfada kabaca bahsedeceğiz ve yazı sonunda linkide bulunan Jel Akü sayfamızda her şeyi açıklamaya çalışacağız. Evet jel akü denilince yüksek performanslı ve fiyat performans olarak diğer akü türlerine göre daha uzun ömürlü akü grubu olduğunu kabul ediyoruz. Bunun sebebi de şüphesiz içeriğinde bulunan plaka özellikleri ve kullanılan kimyasal bileşenlerdir. Bu konu hakkında sizi fazla sıkmayacak asıl bilinmesi gerekenleri anlatacağım.
Jel Akülerin diğer akülerden en büyük farkı ve avantajı daha uzun süren kullanım ömrü diyebiliriz. Doldur boşalt ömrü olarak bilinen kullanım şekline göre jel aküler diğer akü türlerine göre daha fazla doldur boşalt ömrüne sahiptirler. Örnek vermek gerekirse jel aküler %30 DoD(deep of decharge) yani %30 deşarj ile kullanımda fabrika verilerine göre “2000” sefer doldur boşalt yapılabilirken, Kuru akülerde bu sayı “1500” lerde, sulu akü ise “900” civarındadır. Akülerin cycle sayıları yani doldur boşalt ömürleri ile ilgili aşağıdaki başlıkta değineceğiz.
Jel Akülerin diğer bir Avantajı ise bakımsız olmalarıdır. Herhangi bir şekilde kapaklarının açılması içerisine su eklenmesi gibi bir durum söz konusu değildir. Jel akü üzerinde bulunan valf kapakları akü içerisinde aşırı basınç olduğunda dengelemek için dışarı gaz salınımı yapmasını sağlamaktadır. Yani bu kapakları asla açmamalısınız bu akünün ömrünü azaltmakta ve akü içerisinde dengede olan basıncı bozmaktadır. Bahsettiğimiz gaz salınımı minimize seviyede olup canlılara zarar verebilecek seviyede değildir. Jel aküler diğer bir bakımsız akü grubu olan Kuru Akülere göre daha uzun ömürlü olsalar da ani yüklenmelerde jel aküler daha düşük performans vermektedir. Bu sebeple kullanım amacınıza göre akü seçmeniz daha mantıklı olacaktır. Aynı şekilde bu kısımlara da Solar Akü Seçimi başlığında değineceğiz.
Jel Akü teknik ayrıntılar, ürün görselleri ve Fiyatları incelemek için bu sayfamızı ziyaret ediniz.
Kuru Akü
Kuru Aküler aynı zamanda lead-acid olarak ta adlandırılmaktadır. Peki Güneş Enerjisinde veya Rüzgar Enerjisinde Kuru Akü kullanmak mantıklı mıdır ? Öncelikle fiyat olarak değerlendirelim. Kuru aküler sulu akülere göre daha pahalı, jel akü ve lithium akülere göre daha uygun fiyatlıdır. Tabii bu verdiğimiz bilgi aynı kaliteler söz konusu ise geçerlidir. Yani Kaliteli Bir Kuru Akü kesinlikle kalitesi düşük bir jel aküden daha verimli, daha uzun süre çalışacaktır. Fiyat konusundaki karşılaştırmamız tamamen aynı kalite ve aynı standartlardaki akü grupları için geçerlidir.
Kuru Akü modellerini performans olarak değerlendirelim. İdeal kullanımda Kuru akü modelleri jel akü modellerine göre daha düşük performans verecektir. Peki bu ideal kullanım nedir ? İdeal Kullanım akülerinde kullanım klavuzlarında ve datasheet bilgilerinde belirtildiği gibi saatte çekilebilecek ideal yük kapasitesidir. Soru işaretlerinizi silmek anlamında bir örnek verelim; 100 amper bir aküden saatlik 10 amper tüketirseniz 10 saat kullanabilirsiniz fakat 50 amper çekerseniz 2 saat kullanamazsınız. Bu konu ile ilgili tüm ayrıntıları aşağıdaki başlıkta ve Kuru Akü sayfamızda açıklayacağız.
Kuru aküler Ani yüklenmelere karşı Jel Akülerden daha dayanıklıdır. Bunun sebebi ise Kuru aküler genellikle UPS sistemlerinde kullanılmak üzere dizayn edilmiştir. UPS sistemlerinde elektrik kesintisi anında anlık yüklenme çok fazla olduğu için Kuru akü modelleri tercih edilmiştir. Bu sebeple sizde Güneş Enerjisinde veya Rüzgar Enerjisinde genel kullanım olarak ani yüklenmeler şeklinde kullanacaksanız Kuru akü tercih edebilirsiniz.
Kuru Akü Sayfamızda Tüm Ayrıntıları Örnekler ve Resimler ile bulabilirsiniz.
Sulu Akü
Bu Başlıkta Solar Akü modellerinden olan Sulu Akü çeşitlerinin Güneş Enerjisinde ve Rüzgar Enerjisinde çalışabilme kabiliyetlerine değineceğiz. Öncelikli olarak değinmemiz gereken nokta fiyatlarıdır. Jel Akülere göre %50 daha uygun fiyatlı olan Sulu aküler fiyat bakımından diğer akü türlerinden bir adım öndedir. Tabii her zaman fiyatın uygun olması bizi başarıya ulaştırmaz.
Size bu başlıkta sulu akülerin Güneş Enerjisinde kullanılması ile ilgili tek pozitif yönü yukarıda belirttim. Bundan sonra belirteceğim her özellik negatif yönlü olacaktır. Öncelikle fiyat olarak Jel Akülerin yarısı olsa da performans olarak düşünüldüğünde 5 te 1 olarak ifade etmek doğru olacaktır. Bu demektir ki Örnek tüketim değerlerinde 1 yılda sulu akü ömrünü tamamlarken, 5 yıl boyunca jel aküyü kullanabilirsiniz. Tabii Kullanımınız az ise sulu akü belki 2 yıl sizi idare edecektir fakat 5 yıl dayanmasının imkanı pek olmamakla birlikte örneğine de rastlanmamıştır.
Sulu Akü modelleri Derin Deşarja dayanıklı değillerdir. Yani kapasitesinin ancak yarısı kadar kullanıma izin verir ve voltaj seviyesi çok fazla düşmeden enerji almayı kesmeniz gerekmektedir. Jel Aküler gibi 10-10,5 Volt seviyelerinde enerji almayı bırakırsanız çok kısa sürede aşırı derin deşarj sebebi ile Sulu akünüzün ömrünü yitirdiğini göreceksiniz. Ayrıca Yukarıdaki başlıkta bahsettiğim gibi %30 Derin Deşarj da dahil cycle sayısı 900 değerini geçmeyecektir.
Bizim size tavsiyemiz maddi olarak aşırı aşırı zor durumda değilseniz Sulu akü yoluna başvurmayınız !!!
Lithium Ion Akü
Lithium Ion Aküler hayatımızda bir çok alanda aslında kullandığımız akü türüdür. En yaygın kullanımı ise telefonlarımızdaki bataryalardır. Daha uzun şarj dayanımı ve uzun yaşam ömrü sebebi ile mobil telefon üreticileri bu akü grubunu kullanmayı tercih etmişlerdir. Lithium Ion Aküler genel yaygın kullanım olarak Elektrikli araçlarda akü grubu olarak kullanılmaktadır. Uzun ömrü ve üstün performansı sayesinde Dünya devi araç üreticileri araçlarda Lithium Ion akü grubunu kullanmayı tercih etmektedirler. Elektrikli iş makinelerinde de yaygın olarak kullanılan akü grubu Güneş Enerjisinde de Tercihen kullanılmaktadır.
Lithium Ion Akü grubu diğer Tüm akü çeşitlerine göre anlık yüklenmelerde uzun süreli düşük tüketimli kullanımlarda daha üstün performans sergilemektedir. Ayrıca diğer tüm akü gruplarından daha uzun yaşam ömrüne, daha uzun şarj döngüsüne sahiptir. Hareketli ortamlarda da rahatlıkla kullanılabilmektedir. Bunun yanında sıcak ve soğuğa karşı tepkileri diğer akü gruplarına göre daha üstün performans sahibidir. Bu kadar üstün özelliğinin karşılığı olarak ta maliyeti diğer akü gruplarına göre çok yukarıda kalmaktadır.
Lithium Ion akülerde de kalite farkı olmakla da birlikte aynı kalitede bir jel akü ile Lithium Ion aküyü karşılaştırdığınızda Lithium akü yaklaşık 5 kat daha pahalıdır. Bu fiyat farkı ise tamamen kalitesinin karşılığıdır. Tabii her şeyden önce akü ihtiyacınız olan yerden bu kadar üstün kaliteli bir ürüne ihtiyacınız var mı ? Eğer akünüzü çok sık kullanacak ve üstün performans bekleyecekseniz sizin için bu akü grubu idealdir. Fakat Güneş Enerjisini göz önüne alarak belirtmekte fayda var ve eğer günlük tüketiminiz çok fazla değil ve kullandığınız elektrikli aletler aşırı olarak performans talep etmiyorsa sizin için bu akü grubu yeterli olmayabilir.
Genel olarak performans gerektiren Elektrikli araçlarda ve büyük iş makinelerinde kullanılmakla birlikte istenirse Güneş Enerjisi ve Rüzgar Enerjisinde kullanılabilmektedir.
Akü Cycle Sayısı Nedir ?
Bu yazımızda sizlere kısaca tüm akü gruplarında bulunan “Cycle” sayısını açıklayacağız. Akü Cycle sayısı kısaca akülerin kaç defa şarj ve deşarj edilebileceğini gösteren sayıdır. Cycle sayısı dolan akü ömrünü tamamlamış akü olarak kabul edilir ve daha fazla verim alabilme imkanınız yoktur. Cycle Sayısı aküler tüm akü grupları arasında değişirken akü gruplarının kendi içerisinde de değişkenlik gösterir. Fabrikalar ürettikleri aküler için deşarj oranlarına göre test yaparlar. Bu testleri karşılaştırmak gerekirse %30 deşarj oranında Sulu aküler 900 Cycle sayısına sahipken Kuru akülerde bu sayı 1500 seviyelerindedir. Jel Akülerde Bu sayı ortalama 2000 Değerlerinde olup Lithium akülerde bu sayısı 6000 civarındadır. Tüm bu söylediğim değerler ortalama değerler olup jel aküler içerisinde %30 deşarj oranında 1200 cycle olan düşük kaliteli ürün bulabilirken, Kuru aküler içerisinde 2100 cycle sayılı akü bulabilirsiniz.
Bizim Tavsiyemiz ise mutlaka kullanım amacınıza göre akü seçmenizdir. Akü alırken Firmadan akü ile ilgili ayrıntılı test raporlarını gösteren Datasheet dosyasını talep ediniz. O dosyada akü ile ilgili Cycle sayısını göreceksiniz. Böylece akü seçmenizde size yardımcı olacaktır. Son olarak Güneş Enerjisi kurup sakin kullanım ile enerji tüketimi yapacaksanız sizin için en ideal akü grubu jel akülerdir.
Akü Derin Döngü, Derin Deşarj Nedir ?
Genel kullanım olarak derin döngü ve derin deşarj aynı anlamlara gelmektedir. Her hangi bir yerde “Derin Döngü Akü” gördüğünüz zaman bunun diğer bir anlamı olan “Derin Deşarj Akü” anlamı olduğunu da anlayabilirsiniz. Peki bunun anlamı nedir ? Hangi akü grubunu neye göre kullanmalıyız ?
Öncelikli olarak akü kullanan herkes bilir ki akü voltajı belirli bir voltun altına düştüğünde yük çekilmez ve alınan enerji durdurulur. Eğer Durdurulmaz ise akü mutlaka ama mutlaka geri dönüşü olmayacak şekilde çöker !! Bunu örnekler ile açıklamakta fayda var. Örneğin jel akü grubunu akü 10 volta düşene kadar kullanabilirsiniz ve şarja taktığınızda normal bir şekilde şarj alacak ve 13.5 volt seviyelerine tekrardan yükselecektir. Sulu akülerde ise sağlıklı kullanım için akü 11-11,5 volt seviyelerine geldiğinde aldığınız enerjiyi durdurmak zorundasınız. Eğer durdurmazsanız 10-10,5 volta düştükten sonra şarj olması çok zor olacak belkide tekrar şarjı kabul etmeyecektir. Kabul etse bile birkaç günlük sürede belki normal seviyesi olan 13 volt seviyelerine gelecektir.
Yani Derin Deşarjdan kast edilen, kullandığımız aküyü sağlıklı olarak en düşük kaç volta kadar kullanabiliriz ? Bir solar akü grubunda en düşük 10 voltu görebiliyorken diğerinde 11 voltu görebiliyoruz. Haliyle en düşük değeri 11 volt olan akü derin deşarj yada derin döngü akü olmamaktadır. Kuru akü ve jel akülerin bir çoğu derin döngü veya derin deşarj akülerdir.
Akü Enerji Kesme Voltajı
Aküler kullanımında en önemli noktalardan birisi buradır. Kullanım olarak Güneş Enerji sistemlerinin en narin ekipmanıdır. Akülerinizi belirli bir voltaj seviyesinin altında kullanmamanız gerekir. Akü Enerji kesme voltajı yada çıkış kesme voltajı olarakta adlandırılabilir. Solar Akü çeşitlerinde akü gruplarına akü modellerine göre kesme voltajı vardır. Akü üzerinde çıkış almayı keseceğiniz voltajlar genel olarak belirtilir. Eğer göremiyorsanız mutlaka satın aldığınız yer ile görüşüp öğrenmelisiniz.
Konuyu örnekler ile açıklamak gerekirse jel akülerin geneli 10 volta düşene kadar kullanılabilmektedir çünkü derin döngü özelliğine sahiptir ve tam d0lu halinden 10 volta düşene kadar size vaat ettiği amperi verecektir. Yani jel akünüz 100 amper ise 10 volta düşüne kadar size 100 amper vermiş olur. Tabii anlık çektiğiniz yüke bağlı olarakta vereceği yük değişir fakat buna aşağıda değineceğiz. Genel olarak enerji kesme voltajı sulu akülerde ise ortalama 11 volt seviyesindedir. Yani Sulu akü sahibi iseniz var akünüzü kullanırken 11 volta geldiğini gördüğünüzde kapatmalısınız. Eğer otomatik kesici bir cihazınız var ise ayarlarını 11 volta göre yapmalısınız. Daha fazla çekmeniz durumunda aküde çökmeler olur ve geri dönüşü imkansız hale gelebilir. Yani yeni aldığınız aküyü aynı gün çökertebilirsiniz.
Genel anlamla akü kullanımınız da akünüzü otomatik kesici cihazlar ile kullanın var kaç voltta enerjiyi kesmeniz gerektiğini iyi bilin. Aksi takdirde size tekrar akü maliyeti çıkabilir.
Akü Dolma Voltajı ve Doldurma Akımı
Solar Akü Çeşitlerinin sağlıklı dolum amper değeri vardır. Aynı şekilde tam dolu durumundaki voltaj seviyesi vardır. Bunlar dikkat edilmesi gereken ayrıntılardır ve dikkat edilmediği sürece akünün ömrünü inanılmaz şekilde kısaltacaktır.
Öncelikle Akü Doldurma Akımından bahsedelim; Akülerin total amper değerlerine göre max. şarj akımı vardır. Akü durumuna göre değişiklik göstermekle birlikte %10 – %15 arasında değişmektedir. Örneğin 100 Amper jel akünüzü 10-15 Amper ile sağlıklı şarj edebilirsiniz. Aynı şekilde 200 amper akünüz var ise 20-30 amperle şarj etmeniz daha sağlıklı olacaktır. Daha fazla akımla şarj edersek ne olur ? Telefon bataryaları gibi düşünün. Hızlı şarj özelliği olmayan bataryaları hızlı şarj ederseniz şarj olur fakat bataryada çökmeler ve ani-aşırı deşarjlar meydana gelir. Bu sebeple önce aldığınız yere danışarak akünüzü şarj edin ve Unutmayın ki en sağlıklı max. şarj oranı %15 seviyesindedir.
Akü Üzerinden Çekilebilecek Akım Değeri
Akünüzü sağlıklı kullanmanın yollarından biride bu içerikte. Akülerin anlık yüke göre verebildikleri akım değerleri vardır. Düz mantık yada matematik hesabı ile çalışmaz. Ne kadar düşük amper çekerseniz o kadar kapasitesini kullanırsınız, ne kadar çok amper çekerseniz kapasitesini o kadar az kullanırsınız. Yani burada ne anlatmak istedik ?
100 Amper değerindeki bir akünüz olduğunu varsayın. Bu aküden saatlik 100 amper yani ev elektriği olan 220 volttan 5 amper çekerseniz akünüz kapasitesi gibi 1 saat dayanmayacaktır. Ortalama yarım saat ancak gidecektir. 100 amper aküden 100 amper çekersek bu şekilde olması gerekenden çok daha kısa sürede bitecektir. Ayrıca bu kullanım şeklide aküye son derece zararlı olup ömrü çok kısa olmasına sebep olacaktır. Peki Sağlıklı bir şekilde nasıl kullanabiliriz ? Akülerinizin ortalama %10 kapasitesi yük çekmeniz en sağlıklı kullanım olacaktır. 100 amper aküden 10 amper/saat çekerseniz ancak size 10 saat gidecektir. Orta bir örnek vermek gerekirse, 100 amper jel aküden 50 amper çekerseniz 2 saat değil ortalama 1 buçuk saat gidecektir.
Bu konu ile ilgili ayrıntılı bilgi almak isterseniz akülerin datasheet kataloglarını inceleyebilirsiniz. Size sağlıklı bilgi verecektir. Aşağıdaki tablo üzerinden ortalama değerleri inceleyebilirsiniz. Örneğin Tam dolu 100 amper akünüzden 5,2 amper/saat enerji alırsanız, 20 saat sonra akünüz 10.0 volta düşecektir. Sağlıklı bir kullanım için jel aküleri 10 voltta kapatmanız gerektiğiniz tekrardan hatırlatırız. Tablodan diğer değerleri de inceleyebilirsiniz.
